Today we are experiencing a social and political mess. This however goes beyond the question of truth to the search for probity. Probity is about the integrity of all, the accuser ans the accused. We are unhappy and we feel betrayed. And yet as Pope Benedict XVI remind us “in spite of our great disappointment our great hope can only be God who has loved us and who continues to love us to the end, until all is accomplished”, (Spe Salvi, 27). We also know that together we the capacity to correct and purify the nation by starting with ourselves. The Model for Change is the Desert The history of salvation teaches us that the long road to freedom inevitably passes through the desert of purification and conversion. Having escaped from Pharaoh, via the miraculous crossing through the Sea of Reeds, the Israelites considered themselves liberated. But they were not yet free, because they wanted to go back to their old ways in Egypt. “Should we not do better go back to Egypt?” (Numbers 14: 2-3). The chosen people hesitated at the shores of the Sea and remained enslaved. So Moses led Israel away from the Sea of Reeds, and they entered the desert of Shur. (Exodus 15: 22). Believing that Pharaoh was the idolater refusing them the worship of the true God, it was in the wilderness where the people discovered that they too were guilty worshipers of golden idols. (Exodus32: 1-29). People were disciplined and converted from their greed (Exodus 16: 17-21); and the desert which the Israelites feared to enter became for them a place of purification, discipline and conversion, before they could enter the promised land of freedom, forty years later. There are yet no proven easy short cuts to conversion and renewal. Looking back at EDSA 1, europhoric and heroic as it was, it appeared that the event became the Filipinos’ day of crossing the freedom; but that was only the first step that hardly anyone knew. The “desert” awaited the people who would be purified and converted, before they become fully liberated. But people preferred the convenient streets as the easier route to an imagined freedom, and feared the “desert experience” that awaited conversion and new beginnings. Corruption as the cancer of the nation We cannot add more to the wrath of God for lies, untruth, injustice, and evil. Conscience, as the voice of God within, already tells us of what good there is to pursue and what evil to avoid. Our people are known to be God-fearing and God-loving; sadly, they fight, deceive and kill for the money. Shamefully we have been known to be a nation whose prime industry has been identified as politics simply because politics is the main route to power, which, in turn, is the main route to wealth (1). In this country people use politics to get money, and more politics to protect more money. “Corruption radically distorts the role of representative institutions, because they become an arena for political bartering between clients’ requests and governmental services. In this way political choices favor the narrow objectives of those who possess the means to influence these choices and are an obstacle to bringing the common good of all citizens.” (Compendium of the Social Doctrine of the Church, 411). The subordination of the public good to individual or group interests is what corruption is all about. In whatever form it takes, the practice of corruption is both immoral and unjust. Corruption is worse than lies, because lies are employed only to cover it. Whenever Government money is stolen or whenever suppliers or contractors’ money is offered as bribe to secure projects, to the disadvantage of the Government graft and corruption is committed. Graft is the acquisition of gain by dishonest, unfair and sordid means through the abuse of one’s position in politics, business, etc., while corruption is the improper enrichment of politicians or civil servants or those close to them by the misuse of public power entrusted to them. [BIR, Revenue Memo Circular 12-2005]. As an injustice to the Government and people graft and corruption are against the Serventh Commandment and have the added elements betraying one’s country. The Universal and All-time Application of the Seventh Commandment The Seventh Commandment, “Thou shall not steal”, applies to all, as individuals or as groups. Thus, if one holds on to money or its equivalent that is not his or hers (or theirs), justice demands restitution of the stolen or bribe money to the owner. (CCC, 1459). If the owner can no longer be located, then the money should be given to the poor or to a credible institution that will give the money for the poor or give true services for the poor. Restitution was the constant teaching in relation to the violation of the Seventh Commandment in the Bible. “If anyone steals…, he will pay back”. (Exodus 21: 37) “Look Lord, I am going to give half my property to the poor, and if I have cheated anybody I will pay him back four times the amount”. With this confession, the Lord Jesus blessed Zacchaeus with salvation. (Luke 19: 8-10). The teaching of the Church on stealing is this; No Restitution, no absolution. In the words of Jesus: with Restitution, there is Salvation. (Luke 19: 9). An authentic conversion demands willingness to restore what has been stolen and the resolve not to steal again. The penitent should not be complacent about one’s faith as to consider oneself truly absolved before God on account of faith alone, even if one has no contrition… For faith without penance would effect no remission of sins. (Council of Trent). The mandate of the Seventh Commandment is also addressed to traders and ordinary citizens in all practices of business, commerce and trading. Fraud in business, over pricing, bribery in contracts, cheating in scales, cheating in legitimate taxes and the smuggling of taxable goods, including also the smuggling and trafficking of substances for abuse to damn the innocent and the weak members of society, etc. --- all these are among the many forms of violating the Seventh Commandment. Our Response: Our desert experience The old and the young, from kindergarten through high school on to the tertiary level of education till up to the licensure exams, are all to be formed and guided towards integrity, trained never to cheat in studies and exams. The “discipline of the desert” is to be taught and applied, if anyone is to succeed at any level towards “the fullness of life”. The Seventh Commandment covers not only the present corruption deals that have been recently exposed, but also all deals, at all levels of government service, of all administrations and governance, no matter what came out of the past or will come out of the present or future inquiries. “Thou shalt not steal” covers also all trading of even ordinary citizens. We suddenly notice that the widespread corruption we see in others is also the corruption we detect in ourselves. Corrupt practices and fraud prevailed in the cities, towns and even in small barangays. In the last two generations there had been tens of thousands of graft-ridden contracts in Government the biggest single controversial project ever recorded in Philippine history was the Westinghouse’s Bataan Nuclear Plant (2). True liberation will mean that we enter our desert of repentance and conversion. Change lies only at the heart of every person. Let us begin there. Values for living justly will be preached in parishes, prayed for in the homes, re-taught in schools, discussed in small communities and groups. Support structures will be required for a righteous life and fair dealings. After our personal and communal “desert” conversion, we will, please God, be ushered to the freedom we seek. God’s Help is always needed We need God’s grace, if we are to encourage one another, forgive each other, pay our debts to the justice that we all violated, and start again, not at the banks of “our” Sea of Reeds”, but beyond the streets of EDSA. Believers and lovers of God, like true Christians, do not have to hate, destroy each other if they want to correct the mistakes of the past or the present and of each other. Many are critical of the present governance particularly in the areas of truth and justice. But we can restore truth and justice without resorting to violence and hatred. A nation built on contempt is completely unimaginable. As pastors we cannot tell you less, even if some will resent the way we teach. It is everybody’s good, especially the very poor among our brothers and sisters that we now address this call for communal renewal. We need the leaders from the highest to the lowest and their families not only to lead us, but also to give us examples of repentance and true humble conversion. We also need people with other ideas but with positive emotions in nation building. Given the example and encouragement, the citizens will be inspired to follow where in the past they hesitated to proceed --- to their “desert” transformation. TUNGO SA ISANG BAYANG MULING PINATATAG NG ISANG BUHAY NA MARANGAL Dumadaan tayo ngayon sa isang kaguluhang pampulitika at panglipunan. Ngunit ito’y higit pa sa usapin ng katotohanan upang magpatunay sa pagiging matuwid natin. Ang usapin ng pagiging matuwid ay tumutukoy sa dangal ng lahat ng mga nagsasakdal at gayon din sa mga nasasakdal. Tayo’y nalulungkot at sa wari natin ay napagtaksilan tayo. Ngunit sa kabila ng lahat, humuhugot tayo ng lakas sa paalala sa atin ni Papa Benito XVI, “na sa kabila ng matitinding kaguluhang nakakasalamuha natin, ang dakilang pag-asa natin ay ang Diyos lamang sapagkat siya ay patuloy na nagmamahal sa atin hanggang sa huli, hanggang maganap ang lahat.” (Spe Salvi, 27) Matibay ang ating paniniwala na kung tayo’y sama-sama mayroon tayong kakayahang iwasto at linisin ang ating bayan at dapat itong magsimula sa ating mga sarili. Ang Disyerto bilang Larawan ng Pagbabago Ang kasaysayan ng kaligtasan ay nagtuturo sa atin na ang mahabang daan patungo sa kalayaan ay kinakailangang dumaan sa disyerto ng paglilinis at pagbabagong-loob. Ang akala ng mga Israelita ay malaya na sila nang sandaling sila’y nakatakas mula sa Faraon, nang sandaling sila’y mahimalang nakatawid sa Dagat ng Tambo. Ngunit sa katotohanan ay hindi pa rin sila lubusang malaya dahil nandoon pa rin ang pagnanais nilang magbalik sa kanilang kinamihasnang mga pag-uugali nang sila’y nasa Egipto.” (Bilang 14:3) Ang piniling bayan ng Diyos ay nag-alinlangan nang sila’y nasa dalampasigan ng Dagat at sila’y nanatili pa ring mga alipin. Kaya nga, sila’y kinakailangang akayin ni Moises palayo sa Dagat ng Tambo hanggang sila’y makarating sa disyerto ng Shur. (Exodo 15:22) Ang akala nila’y ang Faraon lang ang salawahan sapagkat hadlang siya sa kanilang pagsamba sa tunay na Diyos, ngunit sa disyerto nila natuklasan na sila din pala ay mga salawahan sapagkat sila man ay sumamba sa gintong diyos-diyosan. (Exodo 32:1-29) Dito sila’y sinanay at pinapagbago laban sa kanilang kasakiman. (Exodo 16:17-21) Ang disyerto na kanilang kinatatakutan ay naging lugar ng kanilang paglilinis, pagsasanay at pagbabago sa loob ng apatnapung taon, bago sila tuluyang nakapasok sa lupang pangako. Alam natin na magpahanggang ngayon ay wala nang iba pang daan na tunay na makapagdadala sa atin tungo sa pagbabagong-loob at pagpapanibago kundi ang daan ng disyerto. Kung babalikan natin ang EDSA 1, ang karanasan na may natatanging kadakilaan at kagitingan, tila baga ito’y ang karanasan ng mga Filipino ng pagtawid patungo sa kalayaan; na hindi sukat akalain ng karamihan na ito pala ay unang hakbang lamang tungo sa ganap na kalayaan. Naghihintay ang disyerto sa mga taong dapat malinis at magkaroon ng pagbabagong-loob bago sila tuluyang makarating sa lubos na kalayaan. Ngunit mas pinili pa ng bayan na manatili sa nakalalasing na hiyawan ng mga lansangan bilang maikling daan tungo sa kalayaang katha ng kanilang isip at nanatili silang takot na “pumasok sa hanon ng disyerto” na magdadala sa kanila sa pagbabagong-loob at bagong simulain. Ang Katiwalian bilang Kanser na Pumapatay sa Bayan Wala na tayong maidaragdag pa sa pagkasuklam ng Diyos sa kasinungalingan, panlilinlang, kawalang katarungan at kasamaan. Ang ating budhi, bilang tinig ng Diyos sa ating puso, ay nagtuturo sa atin kung ano ang mabuti na dapat nating pagsumikapan at ang kasamaang dapat nating iwasan. Kilala ang bayan nating bilang may takot at pag-ibig sa Diyos, ngunit ang nakalulungkot ay mayroong nakahandang makipagbuno, manloko at pumatay para lang sa salapi. Ang nakakahiya pa ay nakilala na rin tayo bilang isang bayan na ang pangunahing pangangalakal ay ang pulitika, dahil ito ay ang tiyak na daan tungo sa kapangyarihan na siya rin naming tiyak na daan tungo sa kayamanan. (1) Sa bansang ito karaniwang ginagamit ang pulitika ng ating mga kababayan upang makamtam ng salapi, at higit na pulitika upang ingatan ang mas maraming salapi. “Lubusang sinisira ng katiwalian ang papel ng mga kawani ng tanggapan dahil ginagawa nitong kasangkapan ng pangangalakal-pulitika ang kahilingan ng mga mamamayan at ang paglilingkod na dapat ibigay ng pamahalaan. Sa ganitong katayuan, ang mga pagpapasya sa pulitika ay kumikiling lamang sa iilang balakin ng mga taong may sinasabi sa lipunan at ito’y nagiging balakid upang maihatid ang pangkalahatang kabutihan ng mamamayan” (Compendium of the Social Doctrine of the Church, 411). Ang katiwalian ay maliwanag na pagyurak ng isang tao o ng ilang grupo sa kabutihan ng nakakarami. Ano pa man ang maging anyo nito, ang katiwalian ay imoral at laban sa katarungan. Ang katiwalian ay higit na mas masama kaysa pagsisinungaling, dahil ang pagsisinungaling ay paraan lamang upang pagtakpan ang mga tiwaling gawain. Sa tuwing ang salapi ng pamahalaan ay ninanakaw o dili kaya’y ang mga nakikipangalakal o pumapasok sa mga kontrata sa pamahalaan ay nanunukol para sa mga proyekto, ang pangungurakot at katiwalian ay nagaganap sa ikasisira ng pamahalaan. Ang pangungurakot ay pagkamkam ng kayaman sa pamamaraang mapanlinlang, mapandaya at madumi sa labis na paggamit ng katayuan sa pulitika, pangangalakal, at iba pa; ang katiwalian naman ay ang maling paraan ng pagpapayaman ng mga pulitiko at kawani ng pamahalaan, o dili kaya’y ang malalapit sa kanila sa hindi wastong paggamit ng kapangyarihan ipinagkatiwala sa kanila (BIR Revenue Memo Circular 12-2005). Bilang paglabag sa katarungan sa bansa at bayan, ang pangungurakot at katiwalian ay laban sa ika-pitong Utos ng Diyos at nagpapahayag ng kataksilan sa bansa. Ang Pangkalahatan at Pamalaging Pagsunod sa Ika-Pitong Utos ng Diyos “Huwag kang magnanakaw”. Ang Ika-Pitong Utos ay para sa lahat maging sa isang tao man o sa buong grupo. Kaya ngay ba, kung may isang nag-aangkin ng salaping nakaw o katumbas nito na hindi naman kanya, nararapat lamang ayon sa hinihingi ng katarungan na isauli ito sa may-ari ng salaping nakaw o nakuha mula sa panunuhol. (CCC, 1459). Kung ang may-ari ng salapi ay hindi na matuntunan, ito ay dapat ibahagi sa mahihirap, o sa mapagkakatiwalaang mg institusyon magbibigay, o sa mapagkakatiwalaang mg institusyon sa magbibigay ng salapi sa mahihirap o di kaya’y gagamitin ang salapi upang makapaglingkod sa mahihirap. Ang pagsasauli ng ninakaw ay malinaw na palagiang turo ng bana na Kasulutan sa paglabag sa Ika-Pitong Utos. “Ang sinumang magnanakaw… ay kinakailangang magbalik ng ninakaw” (Exodo 21:37). “Panginoon, ibibigay ko po sa mga dukha ang kalahati ng aking ari-arian. At kung ako’y may nadayang sinuman, apat na ibayo ang isasauli ko sa kanya.” Ang biyaya ng kaligtasan ang iginawad ng Panginoong Hesus kay Zaqueo pagkatapos niyang ipahayag ang kanyang pagsisi. (Lukas 19:8-10). Ito ang itinuturo ng Simbahan tungkol sa pagnanakaw: Hindi maaaring igawad ang pagpapatawad (absolusyon) hangga’t walang pagsasauli ng ninakaw. Ayon kay Hesus, may kaligtasan sa pagsasauli ng ninakaw. (Lukas 19:9). Masasabi din natin na tuna yang pagbabagong-loob kung may matibay na hangarin na ibalik ang ninakaw at ang hangring hindi na muling magnanakaw. Hindi dapat pakatiyak ang nagbabalik-loob na sa kanyang pananampalataya ay ituring niyang siya’y napatawad na ng Diyos dahil lamang sa pananampalatayang walang pagtitika ay hindi nakapaghahatid ng kapatawaran ng kasalanan. (Council of Trent). Ang Ika-Pitong Utos ay para sa mga mangangalakal at lahat ng mga mamamayan na naghahanap-buhay, mga nasa larangan ng komersyo at pamimili. Ang pandaraya, pagpapatong ng labis na halaga, panunuhol sa mga kontrata, pandaraya sa timbangan, pandaraya sa pagbabayad ng tamang buwis at pagpupuslit ng mga bagay-bagay na dapat sana’y nabuwisan kasama ditto ang pagpapapuslit at pagpapasok ng droga na sumisira sa payak at mahihinang mamamayan – ang lahat ng mga ito ay paglabag sa Ika-Pitong Utos ng Diyos. Ang Tugon natin: Ang pagpasok natin sa disyerto Matanda man o bata, mula kindergarten hanggang high school, patungo sa kolehiyo, maging hanggang sa licensure exams, ang lahat ay dapat hubugin at gabayan patungo sa matuwid na buhay at sanayin na hindi dapat mandaya sa pag-aaral at pagsusulit. Ang “disiplina ng disyerto” ay dapat ituro at ipatupad sa anumang antas tungo sa kaganapan ng buhay. Ang Ika-Pitong Utos ay sumasaklaw hindi lamang sa mga usapin sa pangungurakot at katiwalian na kasalukuyang inilalantad. Sakop din nito ang lahat ng antas ng paglilingkod sa pamahalaan, lahat ng mga namamahala at namumuno, anuman ang maging bunga ng mga pagsisiyasat sa kasalukuyan at sa hinaharap. Ang utos na “Huwag kang magnanakaw” ay sumasaklaw sa lahat ng kalakalan kahit na ng mga pangkaraniwang mamamayan. Kapansin-pansin na ang laganap ng katiwalaan na nakikita natin sa iba ay sumasalamin sa mga katiwalian namumugad sa ating mga sarili. Maraming katiwalian at kabuktutan ang namamayani sa mga lungsod, bayan at kahit na sa mga maliliit na barangay. Sa nakaraang dalawang salinlhi, mayroon nang libo-libong mga matiwaling kontrata sa pamahalaan, ang pinaka-malawig at pinaka-kontrobersyal sa mga ito sa kasaysayan ng ating bansa ay ang Westinghouse’s Bataan Nuclear Plant. (2) Ang tunay at ganap na kalayaan ay nangangahulugan ng pagpasok sa ilang pagsisi at pagbabalik-loob. Sa puso ng tao lamang matatagpuan ang pagbabago. Dito natin ito simulan. Ituturo sa mga parokya ang lahat ng dapat pahalagahan para sa makatarungang pamumuhay, ipagdarasal ito sa lahat ng mga tahanan, muling ituturo sa mga paaralan at pagninilayan sa mga pamamayanan at bukluran. Kinakailangan ng mga balangkas na magtataguyod ng isang matuwid na buhay at makatarungang pakikitungo sa kapwa. Matapos ang pansarili at pang-pamayanang karanasan ng pagbabago ng kalooban sa ilang, akayin nawa tayo ng Diyos patungo sa kalayaang pinapangarap nating lahat. Lagi nating kailangan ng tulong ng Diyos Kailangan natin ang biyaya ng Diyos kung hihimukin natin ang bawa’t isa, kung sisikapin nating magpatawad at pagbayaran ang lahat ng kawalang katarungan n gating nagawa, at magsimulang muli, hindi na sa mga pampang ng “ating Dagat ng Tambo” ngunit lalampasan pa ang mga lansangan ng EDSA. Ang mga nagtitiwala at nagmamahal sa Diyos, bilang tunay na mga Kristiyano, ay hindi dapat panaigan ng galit; hindi dapat hayaang wasakin ang bawat isa kung nais ituwid ang mga pagkakamali nagawa noon o ngayon. Marami ang tumutuligsa sa kasalukuyang pamahalaan lalo na sa mga usapi ng katotohanan at katarungan. Ngunit mapanunumbalik natin ang pamamayani ng katotohanan at katarungan nang hindi gumagamit sa karahasan at pagkamuhi. Mahirap isipin na ang isang bansa ay maaaring mabuo batay sa pagkamuhi. Bilang inyong mga pastol, hindi kami mangingiming paalalahanin kayo kahit na ikagalit pa ng iba ang pamamaraan naming sa pagtuturo. Ito ay para sa ikabubuti na lahat, lalo na ang mga naghihikahos nating mga kapatid, kaya nga’t kami’y nananawagan para sa sama-samang pagpapanibago. Kailangan nating ang mga lider mula sa pinakamataas hanggang sa pinakamahalagang antas gayundin ang kanilang pamilya na hindi lamang mamuno kundi magbigay rin ng mabuting halimbawa ng pagsisisi at tunay na mapagpakumbabang pagbabalik-loob sa Diyos. Kailangan din natin ng mga taong ang pag-iisip ay tinatambalan ng positibong saloobin sa pagtataguyod ng ating bayan. Sa pamamagitan ng mabuting halimbawa at pagpapalakas ng kalooban, mapupukaw ang damdamin ng mga mamamayan na sundan ang dati’y pinangangambahang pasukin – ang disyerto ng pagbabago. Ngayon, diretso na tayo sa hindi natin kaagad gustong puntahan – sa disyerto ng ating mga masamang karanasanat kasalanan na dapat nating baguhin! May pag-asa po ang ating bayan at ang ating mga sarili. Basta’t sa pagbabago kay Kristo Hesus tayo’y magsama-sama. Sa diwa ng panalangin, magsumamo tayo kay Maria at Jose na akayin tayo pabalik kay Hesus na tinalikuran natin sa maraming pagkakataon sa nakaraan. Pagpalain tayo ng Poong Maykapal! +Gaudencio B. Cardinal Rosales Archbishop of Manila 
1 Comment
| |||
RSS Feed
